Το αεροπλάνο είναι γεμάτο. Βρίσκομαι στριμωγμένος ανάμεσα σε ανθρώπους που ο καθένας έχει τις δικές του προσδοκίες από το ταξίδι: τουρίστες, επιχειρηματίες, ηλικιωμένοι συνταξιούχοι οι οποίοι μες στο καταχείμωνο αναζητούν λίγο ήλιο, ειδικοί στους υπολογιστές που τα­ ξιδεύουν για να παρακολουθήσουν κάποιο συνέδριο, ξέ­ νοι εργάτες που επιστρέφουν στην πατρίδα τους.
Πώς μπορεί να βρει κανείς μια λέξη-κλειδί για να πε­ ριγράψει όλα αυτά τα μοναδικά άτομα; Πώς να ανακα­ λύψει άραγε ένα κυρίαρχο παράδειγμα στις ενέργειές τους, ανεξάρτητα από τα μοναδικά ατομικά τους ταλέντα και τις ιδιαίτερες ατομικές τους εμπειρίες; Πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για το μέλλον τους, τη μελλοντική τους υγεία, τη μελλοντική τους συμπεριφορά; Πώς μπορούν να ανακτήσουν την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους; Στα ερωτήματα αυτά θέλω να απαντήσω στο πλαίσιο αυ­ τού του βιβλίου.
Έχω είκοσι μέρες στη διάθεσή μου, όμως οι δύο πρώ­ τες έχουν κιόλας περάσει χωρίς να έχω καταφέρει κάτι σημαντικό, γιατί λίγο πριν έρθω εδώ αρρώστησα με γρί­ πη, γι’ αυτό και ταλαιπωρούμαι. Βέβαια, ένα κρυολόγημα είναι, ωστόσο αρκετά βαρύ, από αυτά που αποδυναμώ­ νουν το μυαλό σου, οπότε αισθάνεσαι το κεφάλι σου σαν να βουίζει και κάθε κίνηση σου προκαλεί πόνο. Σε περιορίζει τόσο σωματικά όσο και πνευματικά, με μια αίσθηση ταραχής, διότι ο τρόπος που λειτουργεί κανείς εξαρτάται τελικά από το σώμα του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέ­ πει να ευχαριστήσω τον εαυτό μου για το κρύωμα αυτό, κι αυτό γιατί κούρασα τον εαυτό μου τις τελευταίες εβδο­ μάδες. Έπρεπε να κάνω κάποιες προετοιμασίες γι’ αυτό το ταξίδι, να δω επιπλέον ασθενείς, μιας και το ιατρείο μου θα ήταν κλειστό για τρεις εβδομάδες, με αποτέλεσμα να έχω συσσωρεύσει πολλή ένταση στο σώμα μου εν όψει της αποστολής που τώρα πρέπει να εκπληρώσω. Παρότι επί χρόνια ολόκληρα προσπαθώ να εξηγήσω σε πολλούς ανθρώπους πώς η μοναδική βάση για τη μέγι­ στη δυνατή απόδοση βρίσκεται μέσα μας, τώρα αισθά­ νομαι νευρικότητα. Θα πρέπει να δημιουργήσω πλέον μια γλώσσα που να είναι άμεσα κατανοητή σε πολλά άτομα που είναι μονα­ δικά. Θα πρέπει να απευθυνθώ σε ανθρώπους οι οποίοι προτιμούν να αμύνονται απέναντι σε καθετί καινούριο επειδή φοβούνται τον εαυτό τους.
Οι καινούριες σκέψεις έχουν ως αποτέλεσμα να κινη­ τοποιείται κανείς και πάλι, ενώ πολλοί άνθρωποι θα ήθε­ λαν να παραμείνουν άκαμπτοι, λόγω του φόβου τους προς την ελεύθερη βούληση και τη δυνατότητα ελεύθε­ ρης επιλογής. Ακόμα, όπως όλοι γνωρίζουμε, αυτή ακρι­ βώς η ακαμψία μπορεί να προκαλέσει ρωγμές ακόμα και σε τοίχους. Πρέπει πάντα να υπάρχει κινητικότητα. Κάθε δομή οφείλει να έχει ευλυγισία, αλλιώς είναι πιθανό να καταρρεύσει. Όλοι γνωρίζουμε την αρχή της ευλυγισίας: το κατάρτι ενός πλοίου λυγίζει, γι’ αυτό και δεν σπάει· ένα λαστιχάκι που διατηρεί την ευλυγισία του δεν θα σπάσει τόσο γρήγορα όσο αυτό που είναι άκαμπτο, που έχει ξεραθεί. Μετά από μια καταιγίδα το ευλύγιστο κλα­ ράκι επανέρχεται στη θέση του, ενώ το ισχυρό δέντρο κείτεται ξεριζωμένο στο χώμα. Αυτό το γνωρίζουν όλοι. Η ίδια αρχή διέπει και τον ανθρώπινο νου. Πρέπει να υπάρχει ευλυγισία, ελαστικότητα. Πολλές φορές διαπι­ στώνω ότι αυτό ακριβώς λείπει από τις δυτικές κοινω­ νίες. Πολύ συχνά οι άνθρωποι επιτρέπουν στην κοινωνία να τους δημιουργήσει ακαμψία μέσα από κανόνες, νό­ μους και μοντέλα προσδοκιών. Βέβαια, η κοινωνία θα πρέπει να έχει κανόνες που ρυθμίζουν τη μεγίστη δυνατή ελευθερία, η οποία επιτρέπει στο άτομο να είναι ο εαυτός του. Οι κανόνες πρέπει όντως να είναι άκαμπτοι και να προσφέρουν διαφάνεια και ασφάλεια, όχι όμως και οι άνθρωποι. Αυτοί πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή κίνηση, σωματικά και νοητικά, ώστε να έχουν ευλυγισία και να απορροφούν την ένταση όπως το κατάρτι του πλοίου, το κτίριο ή το κλαράκι. Πολλοί άνθρωποι έχουν περιέλθει σε ακαμψία λόγω των κανόνων της κοινωνίας. Δεν ζουν πλέον σε επαφή με τον εσωτερικό τους κόσμο, με βάση τα συναισθήματά τους, αλλά σύμφωνα με τη θέση τους στην κοινωνία και τους κανόνες της, οπότε καθορίζονται αντίστοιχα από μοντέλα κοινωνικών προσδοκιών που τους επιβάλλουν οι άλλοι ή ο εαυτός τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γί­ νονται άκαμπτοι και τελικά να αποξενώνονται από τον εαυτό τους. Δεν έχουν κινητικότητα πλέον, δεν λυγίζουν απέναντι σε αυτό που τους συμβαίνει. Αντιστέκονται ώσπου κάποια στιγμή ραγίζουν ή σπάνε.
Οι σκέψεις αυτές με οδήγησαν σε μια νέα προσέγγιση της ανθρώπινης ύπαρξης, της ασθένειας και της υγείας της, της λειτουργικότητας και της δυσλειτουργικότητάς της.